Tozların Vücudumuza Zararları ve Çevre Sağlığı
Tozların Vücudumuza Zararları
Akciğerlerin en küçük hava boşluklarında bulunan savunma hücreleri solunum yoluyla alınan tozları yutar, ancak bu savunma hücrelerinden akciğerin kendi dokusuna zarar verecek bazı maddeler salgılanır ve sonuçta akciğerin süngersi yapısında bir sertleşme meydana gelir ve bu bölgelerde akciğer görevini tam yapamaz.
Özellikle metal madenciliği yapanlarda meslek hastalığı olarak görülür. Fibrojenik toz hastalığı adı verilen bu hastalığın ortaya çıkması bazen 20-30 yıl sürer, bazen de 10 yıldan az bir zaman alır.Önceleri hiçbir belirti olmazken, daha sonraları öksürük ve balgam çıkarma ile kendini gösterir.Özel maskelerle zararlı tozlar kontrol altına alınmalıdır ve düzenli doktor kontrolleri gerekmektedir.
Asbestoz adı verilen bir diğer inorganik (mineral) tozlara bağlı hastalık ise asbest adı verilen tozların akciğerde meydana getirdiği zarardır. Özellikle günde 1 paket sigara içenlerde akciğer kanserinin gelişme olasılığı yüksektir. Akciğeri çeviren zarda ve karın zarındaki asbest adı verilen tozların sebep olduğu topaklaşmalar, ileri ki dönemlerde ağır hastalıklara sebep olabilmektedir.
Toz Emekçileri
Yine bu toza maruz kalanların (madenciler, değirmenciler, asbest ürünleri uygulayıcıları) % 3’den daha azında akciğeri kaplayan zarda su toplaması meydana gelir. Çoğu kendi kendine kaybolur. % 20 oranında fibroz gelişir ve zamanla çok azında karın zarı tümörü ortaya çıkar. Astım; endüstriyel çalışmada akciğere zararlı ya da atlerjen etkili tozların ya da buharın solunum yolu ile alınması sonucu gelişin akciğer içi hava yolları yaygın olarak zaman zaman tıkanır ve tekrar açılır.
Deterjan enziminde kullanılan enzimler, bira ve deri yapım endüstrileri, kırmızı sedir ağacı, formalin, antibiyotikler, çay, tekstil tozu, aspirindeki maddeler bu tür zararlı etkilere yol açabilmektedir. Hapşırma, burun akıntısı, göz yaşarması, nefes darlığı, göğüs üzerindeki baskı, hırıltı ve öksürük gibi belirtiler gözlenir ve bu belirtiler genellikle hafta sonlarında ve tatillerde kaybolur.