Yaşlandığınızda Eklem Kireçlenmesi Olmamak için Öneriler
Eklem kireçlenmesi olan Osteoartrit(OA) patolojisinde leptin özellikle ilgi çekicidir. Çünkü OA’nın şiddeti hem ağırlık hem de BMI ile ilişkilidir ve leptin obez bireylerde genellikle yükseltir. Leptin, adipositler tarafından salgılanan bir hormondur ve yani oreksijenik nöropeptitleri azaltmak ve anoreksijenik nöropeptitleri artırmak için kan beyin bariyerini geçme kabiliyeti yoluyla enerji homeostazına dâhil olur. Sağlıklı bireylerde leptin, orantılı olarak yağ dokusu ve enerji alımıyla salgılanır. Leptin genellikle tokluk hormonu olarak düşünülür, ancak birçok obez bireyde “leptin direnci” vardır. Dolayısıyla bu kişilerde leptin salgılanmasının iştahı bastırmadığı veya enerji alımının azalmasına neden olmadığı durumlarda ortaya çıkar.
Leptinin rolü, enerji homeostazının ötesine geçebilir. OA hastalarında BMI ve plazma leptin seviyeleri pozitif korelasyon gösterir. Premenopozal kadınlarda plazma leptin konsantrasyonlarının erkeklere göre 3 kat daha yüksek olduğu bulunmuştur. Araştırmacılar dizine leptin enjekte etmenin kıkırdağın önemli ölçüde bozulmasına neden olduğunu bulmuşlardır. Ek olarak, sinoviyal eklemden alınan leptin plazma leptin konsantrasyonlarından daha yüksek bulunmuştur.
Araştırma grubunun sonuçları önceki bulguları doğrulamaktadır. Yapılan bu çalışmada, değişen derecelerde OA olan hem erkek hem de kadınlarda leptinin serum ve sinovyal sıvı konsantrasyonları arasındaki ilişkiyi incelenmiştir. Serum ve sinoviyal sıvı örnekleri 20 erkek (ortalama yaş = 68,4 ± 10,8 yıl) ve değişen derecelerde OA olan 20 kadından (ortalama yaş = 61,6 ± 12,4 yıl) artroskopik veya total diz protezi ameliyatı geçirmişlerdir. Ve diz OA’lı hastaların hem serum hem de sinovyal sıvısındaki leptin konsantrasyonlarının hastalık şiddetine göre arttığını bulunmuştur.
Leptin ve Osteoartrit (OA) Ağrıları
Yani, OA seviyesi daha şiddetli hale geldikçe, leptin konsantrasyonu da hem erkeklerde hem de kadınlarda artmıştır. OA ile hem erkeklerde hem de kadınlarda serum ve sinovyal sıvı leptin konsantrasyonu ile BMI arasında önemli bir korelasyon buulunmuştur. Bu bulgular, leptinin obeziteye bağlı artmış OA riskinde kısmen rol oynayabileceğini göstermektedir.
Leptinin OA’nın patofizyolojisine katkıda bulunabileceği mekanizma muhtemelen sitokin ailesindeki yerinden kaynaklanmaktadır. Leptin, adhezyon moleküllerinin ekspresyonunu artırarak, muhtemelen proinflamatuar bir sitokin yolu yoluyla immün tepkileri tetikleyebilir. Ek olarak, çalışan bir leptin geni (ob / ob) bulunmayan fareler, inflamatuar sitokinlerin salgılanmasının azaldığını gösterirken, bu farelere leptin verilmesi inflamatuar sekresyonları düzeltmiştir. Ek olarak, kıkırdakta bu doku üzerinde doğrudan bir etki olduğunu düşündüren leptin reseptörleri mevcuttur. Leptinin inflamatuar belirteçleri uyaran Interlukin-6 (IL-6), Interlukin-8 (IL-8), nitrik oksit, Interlukin-1 (IL-1), Tümör Nekroz Faktörü-alfa (TNF), COX2 ve PGE Eklemde 2 faktörlerin böylece kıkırdak matrisinin bozulmasına katkıda bulunacağına dair kanıtlar vardır.
İzoflavonların inflamasyondaki rolü nedeniyle, aşırı leptin düzeylerinin kıkırdak üzerindeki olumsuz etkisi izoflavonlar tarafından bastırılabilir. Örneğin, yüksek yağlı soya diyeti veya düzenli soya diyeti ile beslenen sıçanların, yüksek yağlı kazein veya düzenli yağlı kazein diyetiyle beslenenlere göre daha düşük serum leptin konsantrasyonlarına sahip olduğu bulunmuştur. Çalışmaları ayrıca leptin ekspresyonu ile birlikte inflamatuar gen ekspresyonunun da azaldığını bulmuştur. Niwa vd. ayrıca soya izoflavonlarının farelerin adipositlerinde leptin salgılanmasını azalttığını buldular ve Llaneza ve ark. menopoz sonrası kadınlarda 200 mg soya izoflavon ekstresi tüketiminin leptin seviyelerinin yanı sıra TNFa’nın azalmasına neden olduğunu bulmuşlardır. Fazla kilolu ve obez deneklerde yapılan bir başka çalışma, 12 haftalık siyah soya peptidi takviyesinden sonra, serum leptin konsantrasyonlarının başlangıca göre önemli ölçüde azaldığını bulmuştur.
Bu çalışmalar ve şimdiye kadarki gözlemler, soya ve izoflavonlarının, kısmen iltihaplanma tepkilerini azaltma kabiliyetine bağlı olarak OA ve semptomları ile ilişkili ağrıyı hafifletmede çok etkili olduğunu göstermektedir. Soyanın leptin ve enflamatuar bağışıklık tepkilerine aracılık etme yeteneği, hem OA’yı önlemede, ilerlemesini durdurmada ve etkilenen bireylerin yaşam kalitesini iyileştirmede ayrılmaz bir rol oynayabilir.
